
Tarihin sıfır noktası! Göbekli tepe hakkında bilgilendirici bir yazı
Göbeklitepe Nasıl Bulundu?
Göbeklitepe Çanak Çömleksiz Neolitik Çağ’da bulunduğu tahmin edilen tarihin sıfır noktası olarak adlandırılan bir arkeolojik kazı alanıdır. Kazıları henüz bitmemiş olan bu alanda bulunan tarihi eserler insanlık tarihini değiştirecek hatta baştan yazacak niteliklere sahiptir. Dünyanın en kült yeri olarak bilinen Göbeklitepe yerel halkı tarafından kutsal bir yer olarak görülmüş hatta senelerce tarım alanı olarak kullanılarak ekin ve besicilik faaliyetlerinin sürdürüldüğü bir alan olarak değerlendirilmiştir. Oldukça geniş bir ova olan Göbeklitepe insanlık tarihi açısından en önemli bulgu olarak dünya tarihine girmiştir. Bu alan içerisinde bulunan yapıtlar geçmiş çağlarda buranın bir ibadet alanı olduğuna ilişkin şüpheleri uyandırmıştır.
Göbeklitepe Nerededir?
Göbeklitepe Türkiye Cumhuriyeti ülke sınırları içerisinde Güneydoğu Anadolu bölgesi içerisinde bulunuyor. Şanlıurfa ilinin Haliliye ilçesi ilçe sınırları içerisinde bulunan Örencik köyü yakınlarında yerleşim birimlerine kayda değer bir mesafede bulunan bir ova içerisinde bulunmaktadır. Yapının bir kısmı hâlâ bilindiği üzere toprak altındadır.
Sınırlarının nereye kadar ulaştığı hali hazırda kesinleştirilememiş olan Göbeklitepe kuvvetle muhtemel tahmin edildiğinden daha geniş bir alan kaplamaktadır. Devlet tarafından koruma altına alınan Göbeklitepe Ören Yeri ve kazı alanı şu an bulunduğu bölge çevresinde kurulmuş olan açık hava müzesi niteliğindeki müze alanında ziyaretçilerini kabul etmektedir. Şanlıurfa il sınırları dahilinde bulunduğu için bu bölgeden çıkarılan eserlerin bir kısmı da Şanlıurfa Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.
Göbeklitepe’nin Bulunuş Hikâyesi
Göbeklitepe’nin bulunuş hikâyesi bir dizi göz ardı edilen bulgular ve dikkatsizlikler silsilesi çerçevesinde gerçekleşmiştir. İlk olarak yüzeysel keşfi 1900’lü yıllarda yapılmış olan Göbeklitepe’nin keşfi toprak yüzeyi üzerinde kalan dikili taşlar sayesinde ortaya çıkmıştır. Doğal olamayacak kadar doğa içerisinde yabancı duran bu taşlar ilk keşif ekibi tarafından yüzeysel olarak incelenmiştir fakat gerekli ehemmiyet verilmediği için kazıların başlangıç süresi 2007 senesine kadar uzamış durumdadır. Bu yıldan sonra yoğun bir dönem içerisine giren bilim insanları ömürlerinin geri kalanını tarihin sıfır noktası olarak adlandırılan bu yapı bakımından diğer ören yerlerinden ayrılan bölgeye adamışlar ve çalışmalarına devam etmektedirler.
Göbeklitepe’de Kimler Çalışıyor?
Çok uluslu bir çalışma ekibine sahip olan Göbeklitepe Arkeolojik Keşif Ekibi başta Alman bilim insanları olmak üzere pek çok idealist arkeoloji uzmanlarını bünyesinde barındırmaktadır. Hem ilk hem de ikinci keşif ekibi başında yer alan Klaus Schmit tarafından tam anlamıyla tekrar keşfedilen Göbeklitepe bugünlerde dünya çapından turist ve bilim insanını kendisine çekmektedir.
İlk yapılan yüzeysel kazılarda sadece inşa edildiği döneme vurgu yapılmış olan Göbeklitepe’de Ankara Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi iş birliği ile başlatılan kazılar bugün hâlâ devam etmektedir. Alman ekipler de bu ne olursa olsun farkına varılıp koruma altına henüz daha alınmıştır. Göbeklitepe’nin yapılış amacı şu an çalışan ekipler tarafından dahi henüz keşfedilememiştir. İlerleyen günlerde Göbeklitepe çok daha farklı olgu ve buluşla insanların karşısına yeniden çıkacaktır.
Yorumlar
Yorum Yaz